25 Ιανουαρίου. Του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.

Η μέρα είχε τη σημασία της. Ήταν η πρώτη δίκη για το Predator Gate. Όχι σε βάρος ιδιωτών ή κρατικών αξιωματούχων που εμπλέκονται στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Αλλά σε βάρος μίας από τις δημοσιογραφικές έρευνες που το αποκάλυψε.

Στήριξε την ανεξάρτητη δημοσιογραφία του Reporters United εδώ!

Ενάγων, ο ανιψιός και πρώην Γενικός Γραμματέας του πρωθυπουργού Γρηγόρης Δημητριάδης. Το «δεξί χέρι» του κ. Μητσοτάκη. Ο «δεύτερος ισχυρότερος άνθρωπος στη χώρα». Ο άνθρωπος που είχε την πολιτική ευθύνη για την ΕΥΠ. Την περίοδο που η Υπηρεσία παρακολουθούσε δημοσιογράφους, στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, πολιτικούς της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης. Την περίοδο που είχε -κατά διαβολική, σύμφωνα με το Μαξίμου, σύμπτωση- κοινούς στόχους παρακολούθησης με το Predator. Την περίοδο που ο αριθμός κινητού του κ. Δημητριάδη χρησιμοποιήθηκε για την αποστολή μηνυμάτων με μολυσμένους συνδέσμους Predator. 

Οι εναγόμενοι δημοσιογράφοι ήταν όλοι στη δικαστική αίθουσα. Ο κ. Δημητριάδης, όχι. Εκπροσωπήθηκε από τους δύο δικηγόρους του.

Τα επίδικα κείμενα, για τα οποία ο κ. Δημητριάδης στρέφεται κατά του Reporters United, της ΕφΣυν και των ρεπόρτερ Νικόλα Λεοντόπουλου και Θοδωρή Χονδρόγιαννου, είναι αυτά που δημοσιεύτηκαν στις 3 Ιουνίου 2022 (Ο Μεγάλος Ανιψιός κι ο Μεγάλος Αδερφός) και στις 4 Αυγούστου (Μεσοτοιχία το Μαξίμου με το Predator). Ο κ. Δημητριάδης παραιτήθηκε στις 5 Αυγούστου. Την ίδια μέρα, λάβαμε την αγωγή του (πλήρες κείμενο εδώ).

Από νωρίς, η αίθουσα 1 του κτιρίου 4 της Ευελπίδων είχε αρχίσει να γεμίζει. Δικηγόροι των αντιδίκων. Μάρτυρες. Αλλά και αναγνώστριες, φίλοι, δημοσιογράφοι. Συναδέλφισσες και συνάδελφοι, που ήρθαν για να γράψουν ρεπορτάζ και να στηρίξουν την έρευνα του Reporters United και της ΕφΣυν. Άνθρωποι στους οποίους είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες. 

Ήταν τόσοι πολλοί, που σύντομα ο πρόεδρος του δικαστηρίου θα ζητούσε με ευγένεια από το ακροατήριο να ανοίξει τα παράθυρα της μικρής αίθουσας, προς αποφυγή ιώσεων εν μέσω πολυκοσμίας. Λίγο αργότερα, θα ρωτούσε: «Όλοι εσείς γιατί είστε εδώ; Περιμένετε για υποθέσεις;». 

«Είμαστε δημοσιογράφοι!», απάντησαν οι περισσότεροι δια βοής, λέγοντας ότι ήταν εκεί για να παρακολουθήσουν την εκδίκαση της αγωγής Δημητριάδη.

Οι πρώτες τέσσερις υποθέσεις του πινακίου έφυγαν γρήγορα. Αναβολές ή ταχεία εκδίκαση.

«Υπ’ αριθμόν 5. Γρηγόρης – Αλέξανδρος Δημητριάδης», άρχισε, γύρω στις 10, να εκφωνεί τα ονόματα των διαδίκων ο πρόεδρος. Οι εναγόμενοι δημοσιογράφοι ήταν όλοι εκεί. Ο κ. Δημητριάδης, όχι. Θα εκπροσωπούνταν από τους δύο δικηγόρους του. 

Η εκδίκαση χωρίζεται πρακτικά σε δύο μέρη. Στην κατάθεση εγγράφων και στην ακροαματική διαδικασία. Η πρώτη περιλαμβάνει την υποβολή των λεγόμενων Προτάσεων, εκτενών νομικών κειμένων με τα οποία οι διάδικοι επιχειρούν να αποδείξουν ότι έχουν δίκιο. Οι Προτάσεις, συνοδευόμενες από έγγραφα και τεκμήρια (τα λεγόμενα «σχετικά»), κατατίθενται κατά την εκδίκαση. Εντός πέντε ημερών από αυτήν, οι διάδικοι υποβάλλουν την Προσθήκη-Αντίκρουση, κείμενο και στοιχεία με τα οποία απαντούν στις Προτάσεις και τους μάρτυρες του αντιδίκου. Στην πράξη, δηλαδή, η δίκη για την αγωγή Δημητριάδη ξεκίνησε στις 25 Ιανουαρίου και ολοκληρώθηκε την 1η Φεβρουαρίου. Πλέον η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια των δικαστών, οι οποίοι θα εκδώσουν την απόφασή τους εν καιρώ. 

Μάρτυρας Δημητριάδη: «Δεν το γνωρίζω, δεν έχω ασχοληθεί»

Το δικαστήριο εξέτασε τρεις μάρτυρες. Μία υπέρ του κ. Δημητριάδη. Δύο υπέρ της δημοσιογραφικής έρευνας και των εναγομένων. Οι τελευταίοι χωρίζονταν σε τρεις ομάδες: το Reporters United και τους δημοσιογράφους του που υπέγραψαν το ρεπορτάζ, την ΕφΣυν και τα διευθυντικά της στελέχη που το δημοσίευσαν ως εφημερίδα και τον Θανάση Κουκάκη, θύμα ΕΥΠ και Predator που αναπαρήγαγε τα δημοσιεύματά μας στα κοινωνικά δίκτυα.

Πρώτη εξετάστηκε η κ. Νικολέτα Μυλωνά. Μάρτυρας του κ. Δημητριάδη. Δικηγόρος και συνεργάτιδα στο δικηγορικό του γραφείο.

Η κ. Μυλωνά υποστήριξε μεταξύ άλλων: «Πρόκειται για συκοφαντικά δημοσιεύματα. Κινούνται γύρω από δύο άξονες. Ο πρώτος είναι ότι υπήρχε δήθεν ασυμβίβαστο του κ. Δημητριάδη ενώ ήταν Γενικός Γραμματέας του πρωθυπουργού, γιατί είχε εταιρική συμμετοχή σε μια εταιρεία, το οποίο ναι μεν είναι αληθές, ωστόσο δεν υπήρχε ασυμβίβαστο. Να σας πω ότι μας είχε αναθέσει να το κοιτάξουμε στο γραφείο του το ζήτημα του αν τίθεται ασυμβίβαστο […] Ο δεύτερος άξονας είναι τα πρωτοσέλιδα με ψευδείς τίτλους με πομπώδεις φράσεις, όπως μεγάλος αδερφός και μεγάλος ανιψιός […] Ένα σωρό πράγματα που είναι ψευδή τα θεώρησαν σαν να είναι δεδομένα και είναι παντελώς ατεκμηρίωτα και ψευδή. Πήραν δηλαδή στοιχεία τα οποία είναι παντελώς ασύνδετα μεταξύ τους. Το γεγονός δηλαδή ότι ο κ. Δημητριάδης ήταν εταίρος σε μια εταιρεία. Αυτή η εταιρεία ήταν μέτοχος σε μια άλλη εταιρεία, πωλήθηκε αυτή σε μια τρίτη… Έχουν φτιάξει εν πάση περιπτώσει ένα γαϊτανάκι αλλεπάλληλων συναλλαγών οι οποίες υποτίθεται ότι ξεκινούν και καταλήγουν στον κ. Δημητριάδη, καταλήγουν σε μια εταιρεία που υποτίθεται ότι εμπορεύεται το λογισμικό Predator [σ.σ.: εννοεί την εταιρεία Intellexa, η οποία τεκμηριωμένα εμπορεύεται το Predator], που έχει αναφερθεί ότι ήταν το λογισμικό για τις παράνομες παρακολουθήσεις, χωρίς να υπάρχει καμία άμεση σύνδεση μεταξύ τους και δεν έχει τεκμηριωθεί τίποτα από αυτά».

«Υπάρχει σύνδεση του κ. Δημητριάδη με αυτή την εταιρεία;», ρώτησε τη μάρτυρα ο πρόεδρος. 

«Όχι. Δεν ξέρω κάτι τέτοιο», απάντησε εκείνη, για να προσθέσει αργότερα: «Τον έχουν κρεμάσει στα μανταλάκια […] ενώ ο ίδιος έχει αρνηθεί κάθε εμπλοκή, δεν έχει κατηγορηθεί για τίποτα, δεν έχει κληθεί ούτε ως μάρτυρας στις υποθέσεις, εδώ και ενάμιση χρόνο δεν έχει υπάρξει κάποια κλήση εκείνου ούτε για μαρτυρική κατάθεση στη συγκεκριμένη υπόθεση».

«Ακόμα», σχολίασε τότε κάποιος παριστάμενος, με τον πρόεδρο να ζητά ησυχία από την αίθουσα εν μέσω γέλιων.

«Τα δημοσιεύματα των εναγομένων δημοσιογράφων, που έγιναν μετά από λεπτομερή έρευνα, θεωρείται καλοδεχούμενη και αναγκαία στο πλαίσιο της συνταγματικής και δημοκρατικής μας τάξης».

Ευάγγελος Βενιζέλος (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης)

Η μάρτυρας του κ. Δημητριάδη δέχτηκε στη συνέχεια ερωτήσεις από τους δικηγόρους των δημοσιογράφων. 

«Είχαν στείλει οι συντάκτες του δημοσιεύματος ερωτήσεις προς τον κ. Δημητριάδη πριν τη δημοσίευση;», ρώτησε η κ. Κλειώ Παπαπαντολέων, δικηγόρος του Reporters United. 

«Ναι», απάντησε η μάρτυρας.

«Τις ερωτήσεις του κ. Δημητριάδη τις δημοσίευσαν αυτούσιες;»

«Δεν το θυμάμαι αυτό»

Ακολούθησαν ερωτήσεις από τον κ. Ζαχαρία Κεσσέ, δικηγόρο του Θανάση Κουκάκη. Μερικές από αυτές: 

Δικηγόρος: «Έχετε ασχοληθεί με την υπόθεση των παράνομων υποκλοπών, με την οποία φέρεται να σχετίζεται ο κ. Δημητριάδης;»

Μάρτυρας: «Δεν έχω ασχοληθεί».

Δικηγόρος: «Έχει ο κ. Δημητριάδης στραφεί κατά του κ. Λαμπρόπουλου, δημοσιογράφου του Βήματος, ο οποίος επώνυμα στις 13.11.2022 δημοσίευσε άρθρο στο οποίο αναφέρεται: “Ποιοι έφεραν και ενεργοποίησαν το Predator στην Ελλάδα. Ο ρόλος του Γρηγόρη Δημητριάδη”;».

Μάρτυρας: «Δεν το ξέρω». 

Δικηγόρος: «Ένα από τα πράγματα που αποδίδει η πλευρά του κ. Δημητριάδη στον κ. Κουκάκη και στους υπόλοιπους είναι ότι ο ίδιος δεν σχετίζεται με κανέναν τρόπο ούτε άμεσα ούτε έμμεσα με τις εταιρείες που εισήγαγαν το Predator στην Ελλάδα. Εσείς το ξέρετε αυτό;».

Μάρτυρας: «Ξέρω αυτό που μου έχει πει». 

Δικηγόρος: «Τι σας έχει πει; Ότι δεν έχει καμία σχέση;».

Μάρτυρας: «Ότι δεν έχει καμία σχέση. Το έχει δηλώσει και στη Βουλή».

Δικηγόρος: «Ο κ. Δημητριάδης έχει σχέση με τον κ. Φέλιξ Μπίτζιο;». [Πρώην αναπληρωτή διαχειριστή και μέτοχο της Intellexa, της εταιρείας που εμπορεύεται το Predator στην Ελλάδα.]

Μάρτυρας: «Δεν το ξέρω».

Δικηγόρος: «Την έκθεση της PEGA την ξέρετε; Υπάρχει ένα χωρίο στο πόρισμα, αναφορά ότι ο κ. Δημητριάδης φέρεται να σύστησε τον επιχειρηματία Φέλιξ Μπίτζιο, τον αναπληρωτή διευθυντή της Intellexa που εισήγαγε το παράνομο λογισμικό, στον Αλέξανδρο Σίνκα, έναν δικηγόρο στην Κύπρο, λόγω της μακροχρόνιας διαμάχης του κ. Μπίτζιου ενώπιον κυπριακού δικαστηρίου. Το γνωρίζετε;».

Μάρτυρας: «Όχι». 

Δικηγόρος: «Είναι λοιπόν ψευδές ή αληθές ότι έχουν δημοσιευθεί άρθρα που πιστοποιούν τη σχέση μεταξύ Δημητριάδη και Φέλιξ Μπίτζιου; Μόνο ο Κουκάκης το λέει; Ή το λένε και άλλοι φορείς;».

Μάρτυρας: «Ποια είναι αυτή η πιστοποίηση;».

Δικηγόρος: «Η Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου!».

Μάρτυρας: «Δεν το γνωρίζω».

Δικηγόρος: «Γνωρίζετε για ποιο λόγο, την ίδια ημέρα που η εταιρεία CANALIS [σ.σ.: η οποία ανήκε στον κ. Δημητριάδη] έκανε αίτημα στον ΔΕΔΔΗΕ για φωτοβολταϊκά, την ίδια μέρα ο κ. Παναγιώτης Μπίτζιος [σ.σ.: αδερφός και συνεργάτης του Φέλιξ] έκανε αίτηση λήψης άδειας φωτοβολταϊκού;»

Μάρτυρας: «Δεν έχω ασχοληθεί». 

Δικηγόρος: «Φέρεται ο κ. Δημητριάδης να έχει εμπλοκή στην υπόθεση των παρακολουθήσεων με Predator, διότι έχει χρησιμοποιηθεί ο αριθμός του κινητού του τηλεφώνου για να παγιδευτούν διάφοροι πολίτες και αξιωματούχοι […] Έχει προσφύγει στη δικαιοσύνη κατά των εταιρειών που εισήγαγαν το παράνομο λογισμικό; Έχει κάνει μήνυση κατά της Intellexa;».

Μάρτυρας: «Δεν το γνωρίζω». 

Η απόδειξη της σχέσης Δημητριάδη – Μπίτζιου

Κατά τη δημοσιογραφική μας έρευνα, έχουμε ρωτήσει συστηματικά τον κ. Δημητριάδη για το ποια είναι η σχέση του με τον Φέλιξ Μπίτζιο. Δεν μας απάντησε ποτέ.

Ωστόσο, σε ένα από τα πρόσφατα εξώδικά του προς το Reporters United και την ΕφΣυν, ισχυρίστηκε: «Στο ερώτημά σας για τη σχέση μου με τον κ. Μπίτζιο θα είχατε ήδη λάβει απάντηση από την Ελληνική Δικαιοσύνη, εάν δεν είχατε φυγομαχήσει κατά την ορισθείσα δικάσιμο της αγωγής μου».

Τελικά, ο κ. Δημητριάδης είχε δίκιο. Κατά την εκδίκαση της αγωγής του μάθαμε πολλά για τη σχέση του με τον κ. Μπίτζιο. Γενικότερα, ένα από τα στοιχεία που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία είναι ότι από τον χρόνο που κατατέθηκε η αγωγή μέχρι τώρα, πολλά από τα στοιχεία του ρεπορτάζ έχουν επιβεβαιωθεί και από νεότερα δεδομένα.

Και πράγματι, η απάντηση προέκυψε μέσα από τη διαδικασία της ελληνικής δικαιοσύνης. Διότι η αγωγή Δημητριάδη μάς έδωσε την ευκαιρία να αποδείξουμε μέσα από τις Προτάσεις μας την άμεση σχέση του κ. Δημητριάδη με τον Φέλιξ Μπίτζιο, βασικό μέτοχο της Intellexa. (Κατά διαβολική δε σύμπτωση ο κ. Μπίτζιος φαίνεται ότι αποχώρησε μετοχικά από την Intellexa στις 4 Αυγούστου 2022, ημέρα κατά την οποία δημοσιεύτηκε το ρεπορτάζ μας που συνέδεε τον ίδιο με τον κ. Δημητριάδη, τότε Γενικό Γραμματέα του πρωθυπουργού.)

Η σχέση Δημητριάδη – Μπίτζιου αποδεικνύεται από την έγγραφη μαρτυρία του Αλέξανδρου Σίνκα, Κύπριου δικηγόρου. Ο κ. Σίνκα επιβεβαιώνει ότι ο κ. Δημητριάδης του συνέστησε τον Μπίτζιο προκειμένου ο ίδιος να τον εκπροσωπήσει απέναντι στην αγωγή του επιχειρηματία Λογοθέτη που ασκήθηκε κατά του κ. Μπίτζιου στην Κύπρο.

Σε επιστολή του συνηγόρου του κ. Σίνκα προς την επιτροπή PEGA του Ευρωκοινοβουλίου, ο κ. Σίνκα επιβεβαιώνει πως «είναι φίλος του κ. Δημητριάδη με τον οποίο γνωρίστηκε πριν από 20 χρόνια στο πλαίσιο μιας Ευρωπαϊκής Φοιτητικής Οργάνωσης». Επιβεβαιώνει επίσης την ορθότητα δημοσιεύματος του Βήματος, το οποίο ο ίδιος ο κ. Σίνκα επικαλείται: «Σε συνέχεια επικοινωνίας μας, ο συντάκτης του αρχικού άρθρου δημοσίευσε ένα επόμενο άρθρο, με ημερομηνία 13 Νοεμβρίου 2022, στο οποίο αναφέρει ότι ο κ. Δημητριάδης επικοινώνησε με τον πελάτη μας [τον κ. Σίνκα] σχετικά με την ενδεχόμενη εκπροσώπηση του κ. Μπίτζιου, ότι ο πελάτης μας [Σίνκα] το επιβεβαίωσε αυτό […]. [Η επισήμανση με έντονα στοιχεία δική μας.]

Η μεσολάβηση Δημητριάδη για λογαριασμό του Φέλιξ Μπίτζιου έχει αποφασιστική σημασία δεδομένου του χρόνου που αυτή έλαβε χώρα: Η αγωγή Λογοθέτη ασκήθηκε στις 12 Ιουνίου 2020, συνεπώς η μεσολάβηση Δημητριάδη για λογαριασμό του κ. Μπίτζιου συνέβη σε χρόνο που (α) ο Δημητριάδης ήταν Γενικός Γραμματέας του πρωθυπουργού, (β) ο Μπίτζιος ήταν αναπληρωτής διαχειριστής και μέτοχος της Intellexa και (γ) η επιχείρηση ανάπτυξης του Predator στην Ελλάδα ήταν σε πλήρη εξέλιξη. 

Η απόδειξη της επιχειρηματικής σχέσης των αδερφών Μπίτζιου

Οι συνδέσεις έχουν και συνέχεια. Στο επίδικο ρεπορτάζ μας (3.6.2022) είχαμε γράψει: «Στις 14 Ιουλίου 2021, μετά δηλαδή την εξαγορά της Canalis (σ.σ.: την πώλησή της από τον κ. Δημητριάδη προς την εταιρεία B&F), η B&F εξαγοράζει έναντι 1.000 ευρώ την εταιρεία Ventus. Ωστόσο, από τη συμφωνία της εξαγοράς προκύπτει ότι εκπρόσωπος και πωλητής της Ventus είναι ο Παναγιώτης Μπίτζιος. Πρόκειται για τον αδερφό του Φέλιξ Μπίτζιου, ο οποίος, σύμφωνα με τα έγγραφα της εταιρείας Intellexa στο ΓΕΜΗ (1, 2), εμφανίζεται την περίοδο από τις 31 Μαρτίου 2020 έως τις 23 Ιουνίου 2021 ως αναπληρωματικός σύμβουλος και διαχειριστής της».

Με τις Προτάσεις μας στο δικαστήριο εισφέραμε νέα τεκμήρια που αποδεικνύουν ότι η σχέση μεταξύ του Παναγιώτη και του Φέλιξ Μπίτζιου δεν είναι μόνο συγγενική, αλλά τα δύο αδέλφια έχουν κοινή επιχειρηματική δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, επικαλούμενες επίσημα έγγραφα (όπως αντίγραφο πρακτικού γενικής συνέλευσης της εταιρείας VINIATO IKE), οι Προτάσεις μας αναφέρουν: «Η ελληνική εταιρεία VΙΝΙΑΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ι.Κ.Ε. ήταν 100% θυγατρική της κυπριακής εταιρείας VINIATO LIMITED […] Η μεν ελληνική VINIATO M.I.K.E. είχε Διαχειριστή τον κ. Παναγιώτη Μπίτζιο […] H δε κυπριακή, μητρική, εταιρεία VINIATO LIMITED είχε Διευθυντή και Γραμματέα τον κ. Φέλιξ Μπίτζιο».

Η απόδειξη της κουμπαριάς Λαβράνου – Δημητριάδη

Κατά την εξέτασή της από τους δικηγόρους μας, η μάρτυρας του κ. Δημητριάδη παραδέχτηκε το δημοσιογραφικό μας εύρημα ότι ο επιχειρηματίας Γιάννης Λαβράνος, εμπλεκόμενος στο σκάνδαλο των υποκλοπών και σε υπόθεση με πλαστές ταυτότητες, είναι κουμπάρος του κ. Δημητριάδη. Όπως είχαμε αποκαλύψει, στις 28 Μαΐου 2022 ο κ. Δημητριάδης βάφτισε το δεύτερο παιδί του Λαβράνου, στο Island Club στη Βάρκιζα. Το ότι η κουμπαριά έγινε μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου των υποκλοπών γεννά ένα ερώτημα προς τον κ. Δημητριάδη: Πώς αποφάσισε να συνάψει σχέση κουμπαριάς με έναν πρωταγωνιστή των υποκλοπών, αν υποτεθεί ότι πριν το ξέσπασμά της υπόθεσης δεν γνώριζε για τη συμμετοχή του; 

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το Reporters United είχε αποστείλει μόλις μια μέρα νωρίτερα, στις 27 Μαΐου, ερωτήματα προς τον κ. Δημητριάδη. Στην επιστολή μας παραθέσαμε ρεπορτάζ του inside story, όπου γινόταν αναφορά στην εμπλοκή Λαβράνου στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Αν ο κ. Δημητριάδης πράγματι έμαθε τότε για την εμπλοκή Λαβράνου, πώς αποφάσισε να συνδεθεί κοινωνικά μαζί του; 

Γλώσσα λανθάνουσα

Λίγο πριν το τέλος της κατάθεσής της, η κ. Μυλωνά προχώρησε σε ένα λεκτικό ολίσθημα που δεν θα άρεσε στον κ. Δημητριάδη. Παρόλο που καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασής της αρνιόταν οποιαδήποτε σχέση του κ. Δημητριάδη με τον Φέλιξ Μπίτζιο, κάποια στιγμή είπε εν τη ρύμη του λογου ότι ο κ. Δημητριάδης «αγόρασε την εταιρεια CANALIS από τον κ. Μπίτζιο». 

«Από τον κ. Μπαζιώτη», είπε ένας εκ των δικηγόρων του κ. Δημητριάδη για να διορθώσει το λάθος, εν μέσω γέλιου στην αίθουσα. Η διόρθωση του λάθους της κ. Μυλωνά ήταν ωστόσο αλυσιτελής. Αργότερα θα αποδεικνύονταν οι άμεσες συνδέσεις μεταξύ του κ. Μπίτζιου με τον κ. Μπαζιώτη, που πούλησε την εταιρεία στον κ. Δημητριάδη.

Ν. Αλιβιζάτος: «Μονοπρόσωπη εταιρεία δεν αφήνεις τον υπουργό να συστήσει»

Ως δεύτερος μάρτυρας εξετάστηκε ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκος Αλιβιζάτος. Ο κορυφαίος συνταγματολόγος ανέφερε σχετικά με την αξιοπιστία της έρευνάς μας: «Στα 30 και πλέον χρόνια που δίδαξα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίδαξα για πολλά χρόνια και Δίκαιο ΜΜΕ. Από αυτή την άποψη διάβασα πολύ προσεκτικά τα επίμαχα δημοσιεύματα και μπορώ να διαβεβαιώσω, κ. πρόεδρε, με απόλυτη επαγγελματική συνείδηση, ότι είναι εξαιρετικά προσεκτικά γραμμένα […] Εάν ήθελα να δείξω στα παιδιά ένα δημοσίευμα το οποίο δεν μπορεί να θεωρηθεί συκοφαντικό ή δυσφημιστικό, θα ανέφερα το συγκεκριμένο. Τυχαίνει ο ένας από τους συντάκτες αυτού του δημοσιεύματος να υπήρξε μαθητής μου. Λοιπόν, είναι νομικός. Το πρόσεξε πάρα πολύ. Το δεύτερο στο οποίο θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, εκτός από το ότι οι δημοσιογράφοι αναφέρονται σε γεγονότα τα οποία δεν διέψευσε η άλλη πλευρά, είναι η αγορά εταιρείας εκ μέρους του κ. Δημητριάδη για 1.000 ευρώ και η μεταπώλησή της για 160 χιλιάδες ευρώ. Προσέξτε, για 160 χιλιάδες ευρώ!».

Ο κ. Αλιβιζάτος αναφέρθηκε και στο ζήτημα του ασυμβιβάστου των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του κ. Δημητριάδη ενώ ήταν Γενικός Γραμματέας του πρωθυπουργού: «Τρεις μήνες μετά τον διορισμό του κ. Δημητριάδη στο γραφείο του πρωθυπουργού ψηφίζεται ο νόμος 4622, ο οποίος μιλάει για τα ασυμβίβαστα υπουργών και γενικών γραμματέων. Για πρόσωπα που διορίζονται στις περιπτώσεις των θέσεων που είναι και οι γενικοί γραμματείς, όπως ο κ. Δημητριάδης, αναστέλλεται, προσέξτε τι λέει η διατύπωση, αυτοδικαίως η άσκηση οποιαδήποτε επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι δημοσιογράφοι επικαλούνται το αυτονόητο. Λέει η άλλη πλευρά: “Ασυμβίβαστο είναι η διοίκηση επιχειρήσεων και όχι το να είσαι μέτοχος”. Θα το δεχτώ, αν ένας υπουργός έχει 10 μετοχές του ΤΙΤΑΝΑ ή μιας άλλης εταιρείας που είναι στο χρηματιστήριο, αν είναι μέτοχος. Προφανώς, αυτό δεν είναι ασυμβίβαστο. Μονομετοχική εταιρεία με έδρα το δικηγορικό του γραφείο εξαιρείται; Δεν είναι επιχειρηματική δραστηριότητα;».

Αργότερα, σε σχετική ερώτηση δικηγόρου του κ. Δημητριάδη, ο κ. Αλιβιζάτος πρόσθεσε: «Με κάθε σεβασμό προς το δικαστήριο, έχω διατελέσει για λίγο και υπουργός. Είναι στοιχειώδες. Μονοπρόσωπη ανώνυμη εταιρεία δεν αφήνεις τον υπουργό να συστήσει. Τον προφυλάσσεις. Γιατί ό,τι και να γίνει, θα του πουν ότι δρα επιχειρηματικά. Δεν είναι θέμα να ανήκει στη διοίκηση στη μονοπρόσωπη εταιρεία. Για το όνομα του θεού, κύριε πρόεδρε». 

Η δικηγόρος του Reporters United κ. Παπαπαντολέων επισήμανε λίγο αργότερα στον μάρτυρα ότι οι εναγόμενοι δημοσιογράφοι έχουν κάνει ένσταση καταχρηστικότητας για την απόρριψη της αγωγής, στη λογική ότι ο σκοπός της συγκεκριμένης αγωγής δεν είναι η προστασία της τιμής του κ. Δημητριάδη, αλλά «να παρεμποδίσει τους δημοσιογράφους να συλλέγουν πληροφορίες και να ερευνούν το συγκεκριμένο πρόσωπο» και έτσι «να περιορίσει τους υπόλοιπους λειτουργούς του Τύπου να ασκούν το καθήκον τους». (Η αγωγή Δημητριάδη έχει καταδικαστεί ως SLAPP με ανακοίνωση εννέα διεθνούς κύρους οργανώσεων και με τοποθέτηση της ΠΟΕΣΥ. Για τη συγκεκριμένη αγωγή, το 2022 ο κ. Δημητριάδης έλαβε συμβολικά το πανευρωπαϊκό βραβείο «SLAPP Πολιτικός της Χρονιάς»)

Ο κ. Αλιβιζάτος απάντησε: «Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σε αυτό το θέμα, στη λέξη SLAPP. SLAPP είναι οι παραπλανητικές, οι αγωγές οι οποίες ασκούνται από τάχα θιγόμενους, συνήθως ισχυρά πρόσωπα, εταιρείες, λειτουργούς και άλλα πρόσωπα. Μέσω του 281 ΑΚ, μπορεί το δικαστήριό σας να εισαγάγει αυτή την έννοια των Στρατηγικών Αγωγών στο εθνικό μας δίκαιο. Υπάρχει σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σχέδιο Οδηγίας».

Το ζήτημα επανήλθε με ερώτηση δικηγόρου του κ. Δημητριάδη: «Το ότι στο άρθρο στο οποίο δημοσίευσαν το εξώδικο το χαρακτηρίζουν ως πρακτική νομικού εκφοβισμού επιτρέπεται από τη δημοσιογραφική δεοντολογία;»,

«Επιβάλλεται!», απάντησε ο κ. Αλιβιζάτος, για να προσθέσει λίγο αργότερα για τα επίδικα δημοσιεύματα: «Πρώτος στόχος [ήταν] η αποκάλυψη ότι γίνονται υποκλοπές, το οποίο πλέον είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Και δεύτερον, υπάρχει ένα θέμα δεοντολογίας του γραμματέα του πρωθυπουργού. Οι επιχειρηματικές δραστηριότητές του».

«Πρώτος στόχος [των επίδικων δημοσιευμάτων ήταν] η αποκάλυψη ότι γίνονται υποκλοπές, το οποίο πλέον είναι γεγονός αναμφισβήτητο».

Νίκος Αλιβιζάτος (ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Σε μια από τις τελευταίες ερωτήσεις τους, οι δικηγόροι του κ. Δημητριάδη ρώτησαν τον κ. Αλιβιζάτο για το πρωτοσέλιδο του δημοσιεύματος της Εφημερίδας των Συντακτών: «Το γεγονός ότι έχουμε ένα πρωτοσέλιδο που λέει ο μεγάλος ανιψιός και ο μεγάλος αδερφός, στον μέσο αναγνώστη τι εικόνα δημιουργεί; Δημιουργεί την εικόνα ότι έχουν γίνει υποκλοπές ή την εικόνα ότι ο Δημητριάδης κάνει υποκλοπές;» 

Ο κ. Αλιβιζάτος απάντησε: «Δημιουργεί και τα δύο. Εάν δεν είχαν επακολουθήσει όσα επακολούθησαν, θα δεχόμουν από την πλευρά σας ως εύλογη την ερώτησή σας. Το ότι την επομένη παραιτούνται -εντελώς συμπτωματικά, για λόγους ευαισθησίας λέτε, πιστεύω ότι επειδή υπάρχει θέμα ουσίας- και ο κ. Δημητριάδης και ο διευθυντής της ΚΥΠ, το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός ζητάει συγγνώμη κατ’ ουσίαν για αυτό που έγινε και το θεωρεί σκιά της κυβερνήσεώς του, με κάνει να διερωτώμαι γιατί η πλευρά σας επιμένει περισσότερο». 

Και ο κ. Αλιβιζάτος πρόσθεσε: «Θα δεχόμουν την ερώτησή σας, ξέρετε, η εποπτεία της ΚΥΠ πέρασε στον πρωθυπουργό την επομένη των εκλογών. Αν μου λέγατε ότι στο Μέγαρο Μαξίμου δεν είναι ο Δημητριάδης που είχε την ευθύνη της ΚΥΠ, αλλά την είχε ο Αλιβιζάτος. Αν λέγατε κάτι τέτοιο, θα σας έλεγα έχετε δίκιο. Αλλά είχε την αρμοδιότητα της εποπτείας της ΚΥΠ ο κ. Δημητριάδης. Πώς να το κάνουμε;». 

Τέλλογλου: Ο οδηγός του κ. Μπίτζιου πούλησε την εταιρεία στον Δημητριάδη

Στο βήμα του δικαστηρίου ανέβηκε, ως τελευταίος μάρτυρας, ο δημοσιογράφος Τάσος Τέλλογλου, ο οποίος τα τελευταία δύο χρόνια έχει ερευνήσει το σκάνδαλο των υποκλοπών, μαζί με τη δημοσιογράφο Ελίζα Τριανταφύλλου, για λογαριασμό του inside story.

Ο κ. Τέλλογλου μίλησε για τη σύνδεση Δημητριάδη – Μπίτζιου μέσω του Κωνσταντίνου Μπαζιώτη, του ανθρώπου που εμφανίστηκε ως πωλητής της εταιρείας CANALIS στον κ. Δημητριάδη. Συγκεκριμένα: «Ο κ. Κωνσταντίνος Μπαζιώτης ήταν ένας οδηγός του κ. Μπίτζιου, του οποίου οι αμοιβές ως οδηγού δεν ξεπερνούσαν τις 15.000 ευρώ. Όταν ο κ. Μπίτζιος έφυγε από την εταιρεία του κ. Λογοθέτη, πήρε τον κ. Μπαζιώτη μαζί του και πήρε και μια γραμματέα μαζί του. Ο κ. Μπαζιώτης είναι ο άνθρωπος που πουλάει μία από τις δύο εταιρείες στον κ. Δημητριάδη [σ.σ.: την CANALIS]. Αυτός είναι λοιπόν ένας οδηγός του κ. Μπίτζιου. Προφανώς τον χρησιμοποιεί ο κ. Μπίτζιος για να μη φανεί ο ίδιος ότι πουλάει στον κ. Δημητριάδη. Εμείς σε αυτό το σημείο δεν έχουμε βρει το πρακτικό της Intellexa που φαίνεται ότι έχει το 35% ο κ. Μπίτζιος. Αλλά ξέρουμε ότι η εταιρεία Santinomo Limited του κ. Μπίτζιου από την Κύπρο, το ξέρουμε από τον Ιούνιο του 2022, είναι η εταιρεία που έχει έρθει στην Αθήνα, που έχει προσπαθήσει να εγκαταστήσει στην Αθήνα την Intellexa. Δηλαδή η εταιρεία στην οποία μοναδικός μέτοχος είναι ο κ. Μπίτζιος στην Κύπρο έφερε την Intellexa στην Αθήνα. Και ξέρουμε ότι ο κ. Μπίτζιος έχει σχέση με τον κ. Δημητριάδη, την οποία δεν αρνείται ο κ. Δημητριάδης ότι έχει σχέση μαζί του».

«Η σχέση ποια είναι όμως;», ρώτησε τότε ο πρόεδρος του δικαστηρίου. 

«Φιλική. Και επιχειρηματική απ’ ό,τι φαίνεται, γιατί ο κ. Μπαζιώτης των 15.000 ευρώ δεν μπορεί να έχει εταιρεία που την πουλάει στον κ. Δημητριάδη», απάντησε ο δημοσιογράφος. 

Ο κ. Τέλλογλου ανέφερε και άλλα γεγονότα που ενισχύουν τις συνδέσεις μεταξύ Μαξίμου και Intellexa: «Εκείνη την περίοδο ο κ. Δημητριάδης ήταν ο δεύτερος ισχυρότερος άνθρωπος του κράτους. Η αγωγή ξεκινά σε ενεστώτα χρόνο. Λέει: “Είμαι ο διευθυντής της Γενικής Γραμματείας του πρωθυπουργού”. Είναι γραμμένη στις 4 Αυγούστου. Στις 5 Αυγούστου, στις 10:30 το πρωί, ο κ. Δημητριάδης παραιτήθηκε. Στις 4 Αυγούστου, ο κ. Μπίτζιος πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία Intellexa προχρονολογημένα, από τις 18 Δεκεμβρίου 2020. Προχρονολογημένα, στις 4 Αυγούστου έγινε αυτό! Και το ισραηλινό αεροπλάνο με το οποίο πετούσε ο κ. Ντίλιαν, ο ιδιοκτήτης της Intellexa στην Ελλάδα, στις 4 Αυγούστου έγινε κι αυτό συμπτωματικά, πήγε στο Τελ Αβίβ και σταμάτησε να πετάει για δυόμισι μήνες. Είναι υποχρέωση του δημοσιογράφου, ανεξάρτητα από το αν αυτά είναι συμπτώσεις, να τα αναδείξει». 

Αμέσως μετά, ο δικηγόρος του κ. Κουκάκη, Ζαχαρίας Κεσσές, εξέτασε τον κ. Τέλλογλου. Ακολούθησε, μεταξύ άλλων, η εξής στιχομυθία:

Δικηγόρος: «Η αρμοδιότητα του κ. Δημητριάδη, Γενικού Γραμματέα του πρωθυπουργού, περίκλειε και την ΕΥΠ»; 

Μάρτυρας: «Την περίκλειε. Και μάλιστα πήρε δικαίωμα υπογραφής το 2021 για μια σειρά ζητήματα της ΕΥΠ, όπως για παράδειγμα τα μυστικά κονδύλια της Υπηρεσίας, που από το 2020 έως το 2021 αυξήθηκαν από τα 14 στα 27 εκατομμύρια ευρώ!».

Δικηγόρος: «Η σχέση του κ. Δημητριάδη με τον διοικητή της ΕΥΠ ποια ήταν;».

Μάρτυρας: «Ήταν πολύ στενή. Ο κ. Κοντολέων καταρχήν μπήκε μαζί με τον κ. Δημητριάδη στην ΕΥΠ και βγήκε με τον κ. Δημητριάδη από την ΕΥΠ. Και δεν έκανε τίποτα χωρίς να ρωτήσει τον κ. Δημητριάδη». 

Δικηγόρος: «Να ρωτήσω. Αν το αρνείται το ελληνικό δημόσιο ότι έχει προμηθευτεί το Predator ή ότι το έχει χρησιμοποιήσει, αν το έχει χρησιμοποιήσει, είναι δυνατόν το Μέγαρο Μαξίμου να μην το γνωρίζει; Ο κ. Δημητριάδης ως καθ’ ύλην αρμόδιος;».

Μάρτυρας: «Όχι».

Δικηγόρος: «Για ποιο λόγο δεν μπορεί;»

Μάρτυρας: «Διότι ήταν μια απόφαση που ο κ. Κοντολέων, που για ελάσσονες αποφάσεις ρωτούσε το γραφείο του πρωθυπουργού, θα ρώταγε και γι’ αυτό το γραφείο του πρωθυπουργού». 

Δικηγόρος: «Από πλευράς κονδυλίων, είναι ένα ποσό που θα μπορούσε να το διαχειριστεί μόνος του ο διοικητής της ΕΥΠ ή θα χρειαζόταν και τη χρήση κάποιων απόρρητων κονδυλίων από τον αρμόδιο κ. Δημητριάδη;». 

Μάρτυρας: «Αν είχε χρηματοδοτηθεί από τα απόρρητα κονδύλια, θα χρειαζόταν». 

Τέλλογλου για ΕΥΠ – Predator: «Όταν δεν δούλευε το ένα σύστημα, έβαζαν το άλλο»

Στη συνέχεια, ο κ. Τέλλογλου αναφέρθηκε και σε άλλες συνδέσεις του κ. Δημητριάδη με το Predator Gate: «Η σχέση του κ. Δημητριάδη με τον κ. Λαβράνο παραπέμπει περισσότερο σε ζητήματα κουμπαριών, κοινωνικά, έτσι ήθελε ο κ. Λαβράνος να περνάει προς τα έξω. Υπάρχουν όμως ορισμένα θέματα: Για παράδειγμα, ο αποκλειστικός πελάτης της εταιρείας του κ. Λαβράνου, της Krikel, είναι το δημόσιο και υπάρχει ένα άλλο ζήτημα, κύριε πρόεδρε, που είναι αρκετά σημαντικό. Η εταιρεία αυτή προσπάθησε να κάνει εξαγωγές της Intellexa από την Ελλάδα. Είχε έδρα την Ελλάδα. Για να κάνει εξαγωγή, έπρεπε να πάρει την άδεια της ΕΥΠ και να πάρει και την άδεια της Γενικής Γραμματείας Εξοπλιστικών Προγραμμάτων του υπουργείου Εθνικής Αμύνης και του υπουργείου Εξωτερικών. Δηλαδή, να πάρει την άδεια του γραφείου του πρωθυπουργού. Χωρίς την άδεια του γραφείου του πρωθυπουργού, αυτές οι άδειες εξαγωγής δεν μπορούσαν να δοθούν. Υπάρχουν λοιπόν στοιχεία στην κυρίως υπόθεση, στην ποινική υπόθεση που χειρίζεται ο κ. Ζήσης, οι καταθέσεις δύο υπαλλήλων του υπουργείου Εξωτερικών, που λένε ότι η γραμματέας του κ. Μπίτζιου, η κ. Κατσούδα, έκανε την αίτηση για να γίνει η εξαγωγή αυτού του λογισμικού στο εξωτερικό, για λογαριασμό και της εταιρείας του κ. Μπίτζιου, της Intellexa, και της εταιρείας του κ. Λαβράνου, της Krikel».

Υπενθυμίζουμε ότι η Krikel ήταν μία από τις εταιρείες που είχε αποστείλει σε βάρος μας εξώδικο, αρνούμενη οποιαδήποτε εμπλοκή στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Αργότερα, η δημοσιογραφική έρευνα, πρώτα του inside story (εδώ) κι έπειτα του Reporters United στο πλαίσιο των Predator Files με τη δημοσίευση εγγράφων, τεκμηρίωσε τη συνεργασία των Krikel – Intellexa στην εξαγωγή του Predator στο Σουδάν. 

Όταν ο κ. Τέλλογλου ρωτήθηκε για το αν «είναι δυνατόν ο κ. Δημητριάδης να αγνοούσε ότι ο κ. Λαβράνος και ο κ. Μπίτζιος σχετίζονται με το λογισμικό Predator», απάντησε: «Δύσκολο, πολύ δύσκολο. Δεν θα έκανε δηλαδή τη δουλειά του, αν το αγνοούσε». Λίγο αργότερα, πρόσθεσε: «Από τη στιγμή που ο αποκλειστικός χρήστης αυτού του λογισμικού [σ.σ.: του Predator] είναι κρατική υπηρεσία, την αντικειμενική ευθύνη έχει ο κ. Δημητριάδης». 

Για τη σχέση μεταξύ ΕΥΠ και Predator, ο κ. Τέλλογλου ανέφερε: «Όταν δεν δούλευε το ένα σύστημα, έβαζαν το άλλο». Όσον αφορά τη θέση της κυβέρνησης ότι το Predator χρησιμοποιήθηκε από ιδιώτη, πρόσθεσε: «Δεν έχει πιστοποιηθεί πουθενά στον κόσμο διότι είναι ακριβό, και μάλιστα το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, που εξέτασε το τηλέφωνο του κ. Κουκάκη, μάς απάντησε ότι αυτό το λογισμικό είναι τόσο ακριβό και τόσο πολύπλοκο που συνήθως χρησιμοποιείται μόνο από κράτη».

Ο κ. Τέλλογλου ρωτήθηκε και από την κ. Παπαπαντολέων. 

Δικηγόρος: «Αυτά τα οποία οι συντάκτες διατυπώνουν στο επίδικο δημοσίευμα ως υποψία ή ως προβληματισμό, ενάμιση χρόνο μετά, διαψεύστηκαν από τη δημοσιογραφική έρευνα και την πολιτική συζήτηση, κατέρρευσαν ως τραπουλόχαρτο ή επιβεβαιώθηκαν; Ήταν ψευδή αυτά που έγραφαν η εν πάση περιπτώσει προσπαθούσαν να εκφράσουν ως προβληματισμό;».

Μάρτυρας: «Υπήρξαν περισσότερες αποδείξεις και στοιχεία που συνέδεαν τα πρόσωπα αυτής της υπόθεσης μεταξύ τους απ’ ό,τι στο χρονικό εκείνο σημείο. Δηλαδή πολλαπλασιάστηκαν». 

Δικηγόρος: «Άρα επιβεβαιώθηκαν;».

Μάρτυρας: «Επιβεβαιώθηκαν». 

Ακολούθησε η εξέταση του κ. Τέλλογλου από τον δικηγόρο της ΕφΣυν, κ. Διονύση Λιβιεράτο. 

Δικηγόρος: «Κύριε μάρτυς, αναφερθήκατε στην κατάθεσή σας στη σχέση που έχει ο κ. Μπαζιώτης με τον κ. Μπίτζιο. Θέλω να ξαναρωτήσω, τι ακριβώς συναλλαγή συνδέει τον κ. Μπαζιώτη με τον κ. Δημητριάδη; Είναι ο πωλητής της εταιρείας φωτοβολταϊκών CANALIS»;

Μάρτυρας: «Ναι, είναι ο πωλητής».

Δικηγόρος: «Μήπως θυμάστε το τίμημα;»

Μάρτυρας: «Χίλια ευρώ αγοράστηκε, 166 χιλιάδες ευρώ πουλήθηκε». 

Δικηγόρος: «Σας φαίνεται, από τη δημοσιογραφική σας εμπειρία, πιθανό ο οδηγός του κ. Μπίτζιου να συναλλάσσεται με τον Γενικό Γραμματέα του πρωθυπουργού ερήμην του κ. Μπίτζιου, χωρίς να το ξέρει ο εργοδότης του;»

Μάρτυρας: «Ο κ. Μπαζιώτης, κύριε συνήγορε, εκλήθη από τους συναδέλφους μου στο τηλέφωνο και τον ρώτησαν για την επίμαχη συναλλαγή. Στο δημοσίευμα το διάβασα. Και λέει ο κ. Μπαζιώτης: “Ρωτήστε τον αγοραστή, τον κ. Δημητριάδη”». 

Δικηγόρος: «Είπατε ότι υπάρχει ένα δεύτερο, πολύ στενό άτομο του κ. Μπίτζιου, η κ. Κατσούδα. Καλά άκουσα;».

Μάρτυρας: «Καλά ακούσατε». 

Δικηγόρος: «Η συγκεκριμένη κυρία, μας είπατε μάλιστα, έκανε αίτηση για άδεια εξαγωγής, η κυρία Κατσούδα ήταν επί χρόνια γραμματέας του κ. Μπίτζιου;».

Μάρτυρας: «Και τον ακολούθησε μετά στην εταιρεία του κ. Λαβράνου, έμεινε στην εταιρεία του κ. Λαβράνου και υπό αυτή την ιδιότητα έκανε αίτηση στο υπουργείο Εξωτερικών για την εξαγωγή [σ.σ.: του Predator]».

[…]

Δικηγόρος: «Θεωρείτε ότι ο κ. Μπίτζιος συνδέεται μέσω αυτών των προσώπων [μέσω της γραμματέως του κ. Κατσούδα και του οδηγού του κ. Μπαζιώτη] με τον κ. Λαβράνο και τον κ. Δημητριάδη ευθέως;».

Μάρτυρας: «Θεωρώ ότι συνδέεται, ναι». 

«Όλη η Αθήνα ήξερε ότι ο κ. Δημητριάδης έχει σχέση με τον κ. Μπίτζιο. Μόνο ο κ. Δημητριάδης δεν το ήξερε!»

Αμέσως μετά, ο κ. Τέλλογλου δέχθηκε ερωτήσεις από τους δικηγόρους του κ. Δημητριάδη. Ένας από αυτούς τον ρώτησε για το αν του έχει κάνει αγωγή ο κ. Δημητριάδης. Η στόχευση της ερώτησης, σαφής: Ο δικηγόρος του κ. Δημητριάδη θέλησε να πει εμμέσως ότι ο κ. Δημητριάδης έχει κάνει αγωγή σε εμάς επειδή τάχα είμαστε ανακριβείς και συκοφάντες, κάτι που δεν ισχύει για τον κ. Τέλλογλου. 

Ο κ. Τέλλογλου απάντησε στο παραπάνω ερώτημα, λέγοντας αρχικά: «Όχι, δεν μου έκανε αγωγή, γιατί δεν ασχοληθήκαμε μαζί του», διευκρινίζοντας ότι η έρευνα του inside story επικεντρώθηκε στις εταιρίες, την ώρα που η έρευνα του Reporters United ασχολήθηκε περισσότερο με τα πολιτικά πρόσωπα της υπόθεσης. Ο ίδιος πρόσθεσε: «Το γιατί δεν ασχολήθηκε ο κ. Δημητριάδης με τα δικά μου δημοσιεύματα, εννοώ με αγωγή, δεν το ξέρω. Ξέρω όμως κύριε συνήγορε, και τα έχω πει και δημόσια, ότι το διάστημα που κάναμε εμείς τη συγκεκριμένη έρευνα είχαμε από πίσω μας τη μισή ασφάλεια, στο πάρκινγκ, στα σπίτια μας, στα ραντεβού μας, παντού. Και δεν νομίζω ότι αυτούς τους έστειλε ο κ. Μπίτζιος. Δεν λέω ότι τους έστειλε ο κ. Δημητριάδης. Πάντως, τους έστειλε κάποιος που μπορούσε να τους στείλει».

Ακολούθησαν οι εξής ερωταπαντήσεις.

Δικηγόρος: «Την ώρα που δημοσιεύτηκε αυτό το δημοσίευμα, στις 3 Ιουνίου, υπήρχαν αποδείξεις για την άμεση σύνδεση Δημητριάδη και Predator;». 

Μάρτυρας: «Μπορείτε λίγο να μου περιγράψετε πώς εννοείτε το άμεση;».

Δικηγόρος: «Όπως το καταλαβαίνετε».

Μάρτυρας: «Κοιτάξτε, σε αυτές τις δουλειές της μυστικής δράσης υπάρχει το στοιχείο της αρνησιμότητας. Δηλαδή όταν κάνεις μια δουλειά σαν μυστική υπηρεσία, η πρώτη σου δουλειά είναι πώς δεν θα βρουν ότι είσαι εσύ. Έτσι; Για να φτάσεις λοιπόν στο άμεσο, για παράδειγμα εμείς εδώ έχουμε μια άμεση σχέση, μιλάμε κατευθείαν. Μας βλέπει όλος ο κόσμος. Για να φτάσεις στο άμεσο στη μυστική δράση, πρέπει να πας από διαφορετικούς δρόμους. Δηλαδή, πρέπει να πας να δεις, για παράδειγμα, αν η εταιρεία που έφερε το λογισμικό στην Ελλάδα, που έφερε την Intellexa στην Ελλάδα, συνδέεται με τον Δημητριάδη. Όλοι ξέραμε ότι ο Μπίτζιος είχε σχέση με τον Δημητριάδη. Όλη η Αθήνα το ήξερε. Μόνο ο Δημητριάδης δεν το ήξερε. [ΓΕΛΙΑ] Όλη η Αθήνα το ήξερε. Μισό λεπτό. Το ερώτημα λοιπόν ήταν για τις εταιρείες που φέρανε το Predator στην Ελλάδα. Καταρχήν, η εταιρεία Intellexa, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης, δεν θα εγκαθίστατο στην Ελλάδα. Πρώτον, ποιος ήταν υπεύθυνος για τις τεχνικές που θα χρησιμοποιούσαν οι μυστικές υπηρεσίες στη δράση τους; Για το αν θα χρησιμοποιούσαν spyware ή δεν ξέρω εγώ τι; Ήταν ο κ. Δημητριάδης. Ο κ. Δημητριάδης αποφάσιζε αν θα χρησιμοποιεί spyware. Αυτός αποφάσιζε. Δεν αποφάσιζε κανένας άλλος». 

Δικηγόρος: «Άρα λέτε ότι υπήρχαν αποδείξεις για άμεση σχέση».

Μάρτυρας: «Λέω ότι από τη στιγμή που το spyware χρησιμοποιούνταν από κρατική υπηρεσία και η κρατική υπηρεσία ήταν υπό την αποκλειστική ευθύνη του κ. Δημητριάδη, ο πρώτος στον οποίο θα έπεφταν τα φώτα ήταν ο κ. Δημητριάδης». 

«Είναι καθήκον των δημοσιογράφων να ελέγχουν αυστηρά την εξουσία, ιδίως για ζητήματα που θίγουν τον πυρήνα του δημοκρατικού πολιτεύματος, χωρίς να φοβούνται την ποινική τους καταδίωξη και τον οικονομικό αφανισμό τους»

Μάχη Νικολάρα (Δημοσιογράφος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ)

Δικηγόρος: «Άρα, στις 3 Ιουνίου…»

Μάρτυρας: «Στις 3 Ιουνίου λοιπόν υπήρχαν στοιχεία για τη χρήση spyware στην Ελλάδα, υπήρχαν στοιχεία για τη χρήση spyware. Το είχαν βρει οι Καναδοί [σ.σ.: Το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο] στο τηλέφωνο του Κουκάκη. Καμία εφημερίδα δεν έγραφε το όνομα… Μισό λεπτό. Μισό λεπτό. Με ρωτάτε, να σας απαντήσω. Λοιπόν. Καμία εφημερίδα δεν έγραφε τίποτα τότε για την ιστορία του Κουκάκη. Καμία εφημερίδα δεν έγραφε. Κι αν θέλετε, όταν τελειώσει αυτή η δίκη, μπορώ να σας πω και γιατί δεν έγραφε καμία εφημερίδα, και πώς δεν έγραφε, και ποιος τηλεφωνούσε για να μη γράφει, έτσι; Καμία δεν έγραφε και άρχισαν να γράφουν όλοι όταν μπήκε ο κ. Ανδρουλάκης στο κάδρο». 

Δικηγόρος: «Κύριε μάρτυρα, καταλαβαίνετε ότι δεν έχετε απαντήσει στην ερώτησή μου». 

Μάρτυρας: «Σας απάντησα! Σας είπα. Το spyware το έφερε η ΕΥΠ. Η ΕΥΠ ήταν υπό τον Δημητριάδη». 

Δικηγόρος: «Εσείς που είστε έμπειρος δημοσιογράφος και έχετε επαφή και με τον κόσμο, τι αντιλαμβάνεται ένας άνθρωπος που ξυπνάει ένα πρωί και βλέπει σε όλα τα περίπτερα, σε όλες τις εκπομπές που δείχνουν τα πρωτοσέλιδα φωτογραφίες του κ. Δημητριάδη με φράσεις μεγάλος ανιψιός και μεγάλος αδερφός. Τι νιώθει για αυτό; Η αίσθηση ποια είναι;»

Μάρτυρας: «Ότι ο Δημητριάδης είναι υπεύθυνος για τις παρακολουθήσεις». 

Δικηγόρος: «Ποιες παρακολουθήσεις;».

Μάρτυρας: «Τις παρακολουθήσεις».

Δικηγόρος: «Τις νόμιμες ή τις παράνομες;»

Μάρτυρας: «Το ίδιο είναι».

Δικηγόρος: «Το ίδιο είναι;»

Μάρτυρας: «Το ίδιο είναι».

Δικηγόρος: «Δεν έχω άλλη ερώτηση».

Ε. Βενιζέλος: «Οι δημοσιογράφοι ενήργησαν χάριν του δημοσίου συμφέροντος»

Κατά την εκδίκαση της αγωγής Δημητριάδη, η υπεράσπιση κατέθεσε ένορκη βεβαίωση του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ Ευάγγελου Βενιζέλου υπέρ των εναγομένων δημοσιογράφων και ΜΜΕ, όπου επιβεβαιώνεται το δικαιολογημένο ενδιαφέρον της δημοσιογραφικής έρευνας για την υπόθεση των παρακολουθήσεων ως ενός ζητήματος μεγάλης σημασίας για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. 

Στην ένορκη βεβαίωσή του, ο κ. Βενιζέλος ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Τα δημοσιεύματα των εναγομένων δημοσιογράφων, που έγιναν μετά από λεπτομερή έρευνα, χωρίς υπέρβαση των κανόνων δεοντολογίας και χωρίς φραστικές υπερβολές λαμβανομένης υπόψη της πρακτικής του εγχώριου και ευρωπαϊκού δημοσίου λόγου, θεωρείται καλοδεχούμενη και αναγκαία στο πλαίσιο της συνταγματικής και δημοκρατικής μας τάξης. Ο έλεγχος της εξουσίας από τους δημοσιογράφους, ιδίως σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι επιτακτικός σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα και οφείλει ή πάντως μπορεί να είναι ιδιαίτερα αυστηρός, ακόμη και δηκτικός, όπως παγίως δέχεται η νομολογία του ΕΔΔΑ. Επιπλέον η άσκηση της επίδικης αγωγής με βάση τα κριτήρια που έχουν διαμορφωθεί στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης θεωρείται προσπάθεια περιορισμού του Τύπου μέσω της άσκησης αγωγών που πλέον χαρακτηρίζονται ως αγωγές SLAPP και για την αντιμετώπιση  των οποίων προωθείται νομοθετικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Μάχη Νικολάρα: Καθήκον των δημοσιογράφων να ελέγχουν την εξουσία 

Ένορκη βεβαίωση υπέρ της δημοσιογραφικής έρευνας κατέθεσε και η Μάχη Νικολάρα, δημοσιογράφος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ.

Η κ. Νικολάρα ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Τα επίδικα άρθρα χαρακτηρίζονται από νηφαλιότητα και μέτρο ως προς το ύφος τους, ακρίβεια και τεκμηρίωση ως προς τα γεγονότα, ενώ έχουν συνταχθεί κατά τους κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, με προηγούμενη απεύθυνση στο ερευνώμενο πρόσωπο, εν προκειμένω στον κ. Δημητριάδη και με δημοσίευση της απάντησής του, δηλαδή το άρθρο έχει όλα τα στοιχεία της ορθής δημοσιογραφικής έρευνας. Ήταν και συνεχίζει να είναι καθήκον συνεπώς των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης να ερευνούν, να θέτουν ερωτήματα, να αναδεικνύουν ζητήματα και να ελέγχουν αυστηρά την εξουσία και τους φορείς της, ιδίως για τέτοιας σπουδαιότητας ζητήματα που θίγουν τον πυρήνα του δημοκρατικού πολιτεύματος, χωρίς να φοβούνται την ποινική τους καταδίωξη ούτε βεβαίως και τον οικονομικό αφανισμό, με αγωγές που αξιώνουν υπέρογκα ποσά».

Αντί επιλόγου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις διεθνείς δημοσιογραφικές οργανώσεις Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF) και Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των ΜΜΕ (ECPMF), οι οποίες έσπευσαν να καλύψουν τα δικαστικά έξοδα του Reporters United.